Türkiye Cumhuriyeti’nin ulusal havacılık otoritesi Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), Toplumsal Cinsiyet Dengesi Geliştirme Komitesi tarafından ‘Türkiye’nin ilk Kadın Pilanör Pilotu’ ünvanını alan Naciye Toros, Türk havacılığının gelişimine katkı sağlamış ve kadınlara rol model olmuştur.
1931 yılında Çapa Kız Öğretmen Okulu’ndan mezun olduğu yıldan itibaren, kariyerindeki başarılarını ülkesinin ve kadınların başarılarına taşımaya çalışmıştır. 1936 yılına kadar Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda öğretmen olarak görevini sürdürürken, İstanbul Üniversitesi’nde Türk Hava Kurumu’nun Türk Kuşu uçuş okulu tarafından organize edilen sivil havacılık etkinliğini merak etmiştir. Üniversite bahçesinde verilen planör eğitimlerine kaydolmuş ve kısa sürede havacılığa merak sarmıştır. Planör uçuş eğitimleri için Türk Hava Kurumu İnönü Kampı’na gitmiştir.
1936 yılında faaliyetlerine başlayan İnönü Planör Kampı, Türk sivil havacılık tarihinde dönüm noktası olarak ifade edilebilir. Okur yazar her vatandaşın kamplara kabul edildiği planör kampında, yaz mevsiminde üç ay boyunca eğitim alan başarılı öğrencilere bröveleri verilmiştir. Bu kamp, hem genç havacılar yetiştirmede hem de ülke çapında havacılık kültürünün yayılmasında etkili bir başlangıç olmuştur.
Kadın havacıların henüz alışık olunmadığı Türkiye Cumhuriyeti’nde Naciye Toros planör eğitimlerine İnönü Planör Kampı’nda devam etmiştir. İlk planör uçuşunu 1936 yılında Sabiha Gökçen ile birlikte yapmıştır. Sabiha Gökçen ilk planör eğitimini 1935 yılında Türk Hava Kuşu’nda, yüksek planörcülük eğitimini de Sovyetler Birliği’nde almıştır. Dünya’nın ilk kadın savaş pilotu olan Sabiha Gökçen, başarılı havacılık faaliyetlerine ilaveten Türk Hava Kurumu’nda eğitmenlik yapmıştır. Naciye Toros ile uçuşu da bu eğitmenlik sürecinin örneklerinden biridir. Bakanlığa bağlı öğretmenlik mesleğini sürdürmeyi bırakan ve uçuş eğitimlerine ara vermeden devam eden Toros, 1937 yılında ilk solo planör uçuşunu yapmıştır. Uçuşun başarıyla tamamlanması sonucunda Türkiye’nin ilk kadın planör pilotu olmuştur.
Naciye Toros, havacılığı büyük bir tutkuyla icra etmiş ve motorlu uçak brövesini almak için çalışmalarını sürdürmüştür. O yıllarda bunu başarmak kolay değildir. Dönemin teknik, fiziksel ve toplumsal koşulları, özellikle de bir kadın için oldukça zordur. Askeri disiplinle bir eğitim, solo uçuş, çeşitli hava koşullarında yeterlilik, motor bilgisi gibi unsurlar yüksek bilgi, fiziksel yeterlilik ve ciddi kararlılık gerektirmekteydi.
Naciye Toros, motor brövesi almanın ilk şartlarından biri olan planör eğitimini başarmıştı. Aldığı eğitim ve başarılı uçuşuyla motor brövesini de almayı başaran Toros, yalnızca bir ilk kadın planör pilotu dolarak değil, dönemin en yetkin havacılarından biri olmuştur. Türk Hava Kurumu tarafından Türk Kuşu’nda öğretmenlik yapması konusunda teklif almıştır. Bilgisini ve deneyimlerini gençlere aktarmak, yeni havacı kadınlar yetiştirmek büyük bir mutluluktu. Bir eğitmen olarak 1944 yılına kadar yaklaşık altı yıl boyunca Türk Kuşu’nda eğitimler vermiş, havacı gençleri yetiştirmiştir. Kendisi gibi havacı olan biriyle evlenmiş, iki çocuğu olmuş ve Türk Kuşu’nda yürüttüğü eğitim faaliyetlerini sonlandırmıştır.
YORUMLAR