Amelia Earhart, 1920’li yıllarda havacılık kariyerine başlamış ve önemli ilklere imza atmış öncü havacı kadındır. 1928 yılında Atlantik Okyanusu’nu yolcu olarak geçen ilk kişi, 1932 yılında Atlantik Okyanusunu tek başına geçen ilk kadın pilot olmuştur. Bir sonraki büyük hedefi ise dünyanın çevresini uçakla dolaşan ilk kadın olmayı başarmaktı. Ancak Earhart, bu amacını başaramamış ve esrarengiz bir şekilde kaybolmuştur.
Büyük hazırlıklar sonucunda tecrübeli deniz havacısı olan navigatör Fred Noonan ile uzun menzilli uçuşlar için modife edilmiş çift motorlu Lockheed Electra uçağıyla, ekvator hattına yakın yaklaşık 47.000 kilometre bir rota tercih edilmiştir. Dünya çapında 20’den fazla durak planlanmış ve her durak için yakıt ikmali, teknik kontroller, hava durumu, gümrük vb. ayarlamalar yapılmış, izinler alınmıştır. Sponsorların finanse ettiği dünya turunda uçuş hazırlıkları, birçok teknik ve iletişim zorluğuna rağmen dönemin teknolojisiyle mümkün olan en ileri düzeyde ayarlanmıştır.
Dünya turu için kalkış, Oakland Kaliforniya olarak batı yönünde planlanmışken, motor arızası nedeniyle iptal edilmiş, daha sonra doğu yönünde Miami’den 1 Haziran 1937 tarihinde resmen başlamıştır. Dünya turunda geçilecek rotalar şu şekilde planlanmıştır;
- Karayipler ve Güney Amerika
- Atlantik Okyanusu
- Afrika
- Hindistan Yarımadası ve Güney Asya
- Güneydoğu Asya ve Endonezya Takımadaları
- Avusturalya ve Okyanusya
- Pasifik Okyanusu
- Howland Adası
- Honolulu, Hawaii
- Oakland, California
Planlanan dünya turunda, 7 Haziran tarihinde Atlas Okyanusu geçilmiştir. 15 Haziran’da günümüzdeki Pakistan sınırlarına, 21 Haziran’da Singapur, 29 Haziran’da Lae, Papua Yeni Gine’ye ulaşılmıştır. Karşılaşılan zorluklara rağmen yaklaşık bir ay süren yolculuk başarıyla sürmüştür. Ancak Lae, Howland Adası hattında Pasifik Okyanusu geçişi sırasında 2 Temmuz 1937 yılında uçaktan haber alınamamıştır. İletişim kurulmaya çalışılsa da başarılı olunamamış ve Amerika Birleşik Devletleri tarihindeki en büyük arama-kurtarma operasyonu başlatılmıştır. 66 uçak ve 9 gemi, dünya turu rotasını tamamlamaya çalışan Amelia Earhart ve Fred Noonan’ı aramıştır. Uzun uğraşlar sonrasında Earhart ve Noonan’dan hiçbir haber alınamamış, arama-kurtarma operasyonları 19 Temmuz 1937’de son bulmuştur. Uçağın denizde kaybolduğu ilan edilirken, Amelia Earhart’ün yasal olarak ölüm tarihi 5 Ocak 1939 yılı olarak kabul edilmiştir.
Dünya turunda Howland Adası, Honolulu, Hawaii, Oakland, California rotaları tamamlanamamıştır. Dolayısıyla dünya havacılık tarihinde bir kadın tarafından ilk kez yapılan dünya turu olarak kabul edilmemiştir. Bu uçuş, havacılık tarihinde esrarengiz bir kayıp olarak yer almıştır. 100 yıldır bulunamamış olan uçak günümüzde sırrını korumaya devam ederken, okyanustaki bazı araştırmalarda uçak bulgularına rastlandığına yönelik iddialar ortaya konulmuştur. Ancak bulunan materyallerin dünya turuna çıkan uçağa ait olduğuna dair kesinlik kazanmadığı için olayın esrarengiz sırrı sürmektedir. Earhart, havacılıkta kadınlara öncü çalışmaları ve başardığı ilklerle günümüzde adı yaşatılmaya devam eden önemli havacılardan biridir. Amerika Birleşik Devletleri’nin Kansas eyaletinde faaliyet gösteren Amelia Earhart Havalimanı ve bu havalimanında 2023 yılında açılışı yapılan Amelia Earhart Hangar Müzesi bulunur.
YORUMLAR